„…Horzyca we Lwowie stworzył jeden z najciekawszych teatrów polskich, kształtując ambitny repertuar, zapraszając do współpracy świetnych artystów. Na scenie lwowskiej ukazały się wtedy: „Odprawa posłów greckich", wspomniane już „Dziady", „Sen srebrny Salomei", poza tym „Samuel Zborowski", „Ksiądz Marek", „Nie-boska Komedia", „Powrót Odysa", „Wesele", „Wyzwolenie", sztuki W. Bogusławskiego, A.Fredry, G.Zapoiskiej, T.Rittnera, K. H. Rostworowskiego, J.Szaniawskiego. Na przemian z utworami polskimi wystawiano dramaty Eurypidesa, W. Szekspira, P. Calderona, a z nowszych autorów: G. K. Cherstona, L.PirandeIla. Samych sztuk Shawa ukazano na scenie lwowskiej – dziesięć, w znakomitych dekoracjach Pronaszki. Należy dodać do tego jeszcze „Jeńców" Marinettiego, „Mistrza Mande" Blagi (na premierach obu tych sztuk byli obecni autorzy), głośną inscenizację „Człowieka, który był czwartkiem", „Peera Gynta" oraz po raz pierwszy w Polsce odegraną „Kleopatrę" Norwida (19.12.1933 r. – z I.Eichlerówną w roli głównej) i misterium Kasprowicza pt. „Marchołt gruby a sprośny". Jego wielki repertuar był wyrazem wyboru ideowego i filozoficznego. W ciągu sześciu sezonów – wystawił 174 sztuki, w tym 186 premier, z tego pozycji tzw. wyłącznie rozrywkowych było tylko 65, a więc około jedna trzecia repertuaru. Co ciekawe – sztuk żyjących autorów polskich ukazało się 29.

Lwów – Teatr Miejski

dziś

    Już w roku 1935 Horzyca mógł stwierdzić, że otworzył swój teatr dla aż dziesięciu sztuk dramatopisarzy lwowskich. Wymienić tu należy: Brończyka, Rybickiego, Raorta, Zbierzchowskiego, Tępa, Budzyńskiego i Usiewiczów. Wspomagali Horzycę w jego zamiarach tacy reżyserzy jak: B.Dąbrowski, W.Radulski, E.Wierciński. Scenografia była zazwyczaj dziełem A.Pronaszki i W.Daszewskiego oraz O.Axera, ilustracja muzyczna – R.Palestra. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu i talentowi Horzycy, już po pierwszym sezonie stwierdzono, że – można mówić o specjalnym lwowskim stylu kształtowania rzeczywistości teatralnej. Horzyca oddziaływał na krystalizację tego stylu wydatnie, choć w stopniu nieraz trudnym do ustalenia, jako inspirator, adaptator tekstów, inscenizator, dopiero później jako reżyser. Istotne było to, że teatr Horzycy miał najprzedniejszych w kraju inscenizatorów, reżyserów, scenografów, to stanowiło jego główną przewagę, ale do osiągnięcia pełnych efektów byli mu niezbędni także i aktorzy: J.Strachocki, T.Białoszczyński, Wł.Krasnowiecki, rewelacyjne odkrycie Horzycy – Eichlerówna, wreszcie Maria Malanowicz-Niedzielska – należeli do protagonistów zespołu.

Komedia „Spazmy modne” Wojciecha Bogusławskiego  – Maria Malanowicz i Lucjan Krzemieński

Narodowe Archiwum Cyfrowe sygn.1-K-10371-2